W Kościele jest miejsce dla wszystkich i wszyscy mogą znaleźć miejsce dla siebie, aby jak najlepiej pełnić swe powołanie – oto podstawowy cel Instrukcji „Nawrócenie duszpasterskie wspólnoty parafialnej w służbie ewangelizacyjnej misji Kościoła”, ogłoszonej 20 lipca przez Kongregację ds. Duchowieństwa.
Nie zawiera ona żadnych nowości prawnych, ale proponuje sposoby lepszego wykorzystania istniejącego ustawodawstwa w tym zakresie tak, aby zwiększyć współodpowiedzialność ochrzczonych oraz wspierać duszpasterstwo bliskości i współpracy między parafiami.
Z dokumentu wypływa przede wszystkim pilna potrzeba odnowy misyjnej, duszpasterskiego nawrócenia parafii, aby odkryła ona na nowo ten dynamizm i te zdolności twórcze, które pozwalają jej być zawsze "na wyjściu" z udziałem wszystkich wierzących.
Instrukcję, złożoną z 11 rozdziałów, można podzielić na dwie części: pierwsza – rozdziały 1-6 – to szerokie rozważania nt. nawrócenia duszpasterskiego, poczucia misyjnego i wartości parafii w dzisiejszych okolicznościach, podczas gdy druga część – rozdziały 7-11 – omawia różne zadania wspólnot parafialnych, ich role i sposoby stosowania w nich norm, które ich dotyczący.
Dokument zwraca uwagę, że parafia jest „domem wśród domów”, będąc stałym znakiem Zmartwychwstałego pośród Jego ludu i jej poczucie misyjności ma podstawowe znaczenie dla ewangelizacji. Globalizacja i świat cyfrowy zmieniły szczególną więź parafii z obszarem, który jest dziś przestrzenią nie tyle geograficzną, ile raczej egzystencjalną. Ale właśnie w tym kontekście ukazuje się "plastyczność" parafii, to znaczy jej zdolność odpowiadania na wymogi czasu oraz przystosowywania swej służby do potrzeb wiernych i historii.
Instrukcja podkreśla ważność misyjnej odnowy struktur parafialnych, które – dalekie od bycia punktem odniesienia dla samych siebie i od skostnienia – będą musiały skupiać się na dynamizmie duchowym i na nawróceniu duszpasterskim, opartym na głoszeniu Słowa Bożego, życiu sakramentalnym i świadectwie miłości. Ponadto "kultura spotkania" winna się stać niezbędnym kontekstem do propagowania dialogu, solidarności i otwarcia na wszystkich, bo w ten sposób wspólnoty parafialne będą mogły rozwijać prawdziwą i właściwą "sztukę bliskości".
Instrukcja zaleca zwłaszcza dawanie świadectwa wiary w miłości oraz podkreśla ważność uwagi, poświęcanej ubogim, których parafia ewangelizuje, ale też którym sama winna dać się ewangelizować. Każdy ochrzczony ma być aktywnym podmiotem ewangelizacji, dlatego istotne znaczenie mają wymiana sposobów myślenia i odnowa wewnętrzna, aby dokonywała się misyjna reforma duszpasterstwa. Oczywiście te procesy odnowy winny następować w sposób elastyczny i stopniowy, gdyż każdy z nich wpisuje się w konkretne życie poszczególnych wspólnot, bez narzucania ich i bez "klerykalizacji" posługi duszpasterskiej.
Ostatni rozdział dokumentu dotyczy ofiar za sprawowanie i udzielanie sakramentów. Mają one być "wolnym aktem" ze strony ofiarodawcy i nie mogą być traktowane jako stała opłata lub podatek. Życia sakramentalnego nie wolno "merkantylizować" a odprawienie Mszy, podobnie jak inne czynności kapłańskie nie mogą być przedmiotem cenników, zawierania kontraktów lub komercji.
Kongregacja ds. Duchowieństwa